Op je tenen lopen?! Onderzoek naar de beste preventieve maatregel tegen spitsvoeten

CAT | 2018
Samenvatting

Na het lezen van de twee onderzoeks artikelen, het spreken met experts en het vergelijken met andere ziekenhuizen zijn we tot de volgende conclusies gekomen:
Dat onze onderzoeksvraag onbeantwoord blijft. Er is onvoldoende wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd op het ontstaan en preventie van spitsvoeten bij IC-patiënten.
Daarnaast staat de incidentie niet vermeld in de gevonden onderzoeken en de geraadpleegde ziekenhuizen kunnen geen cijfers voorleggen.
Ter preventie van spitsvoeten lijkt passief doorbewegen een standaard preventie die zowel in de literatuur, door experts en door andere ziekenhuizen benoemd wordt.
Een van de onderzoeken laat zien dat spitsvoeten bij het gebruik van kussens alsnog kan ontstaan.
In praktijk zien we dat kussens vaak verschuiven, waardoor het gebruik van kussens geen optimaal preventief middel is.
Niet alle patiënten hebben schoenen van goede kwaliteit bij zich tijdens een IC-opname en daarnaast komt het vaak voor dat schoenen niet goed meer passen tgv vocht in de benen en voeten (oedemen). In de literatuur hebben we geen onderzoek gevonden over het dragen van schoenen voor het voorkomen van spitsvoeten.
Er is geen literatuur gevonden over het gebruik van een dekenboog in relatie tot preventie van spitsvoeten
Een preventie maatregel waar wel onderzoek naar gedaan is, is het gebruik van de hielprotector.
In de onderzoeken staat beschreven dat de IC-patiënten waarbij de hielprotector ingezet werd geen spitsvoeten kregen. Met de hielprotector wordt de voet en enkel in een bepaalde stand gezet om spitsvoeten te voorkomen. Dit zelfde gebeurt met een spalk ter behandeling van spitsvoeten. Nergens in de onderzoeken staat beschreven of de patiënten na opname konden lopen en wat de kwaliteit van het lopen en bewegen was. Hierdoor zijn we nog niet overtuigd of de hielprotector een goed preventief middel is tegen spitsvoeten.
Mogelijk heeft een langdurige IC-opname en het ontstaan van het ICUAW (Intensive Care Aquires Weakness) ook een aandeel in het ontstaan van spitsvoeten, aldus fysiotherapie en gipsverbandmeester.
De literatuur geeft aan dat verder onderzoek nodig is om de beste preventieve maatregel tegen spitsvoeten te vinden. Er zal verder onderzoek nodig zijn om te beoordelen of actieve en passieve oefeningen een middel zijn om spierzwakte in het been te verminderen en daarmee de kan op het ontstaan van spitsvoeten te verkleinen.

Specialisme
Intensive Care
Opleiding
Overig

PICO

Patient
patiënten die langdurig op de IC verblijven
Intervention
preventieve maatregelen zoals schoenen, kussens en/of dekenboog
Comparison
geen preventieve maatregelen
Outcome
voorkomen van spitsvoeten

Vraag document aan bij het Catharina Ziekenhuis